Er zijn verschillende manieren om de borstvoeding af te bouwen om daarna geheel of gedeeltelijk te stoppen met het voeden van je kindje aan de borst.
Welke methode het beste bij jou en je kindje past is afhankelijk van de reden van afbouwen/stoppen en van de leeftijd van je kindje.
Je borsten zijn begonnen met de productie van moedermelk en je hebt waarschijnlijk je kindje aan de borst gehad of afgekolfd. Als je in de eerste maand wilt stoppen, moet je daar rustig de tijd voor nemen om ernstige stuwing te voorkomen en het risico op een borstontsteking te verkleinen. Er is een aantal manieren om te stoppen:
Je blijft je kindje aan de borst voeden waarbij je langzamerhand een voeding per keer laat vallen en deze vervangt door een kunstvoeding. Veel vrouwen laten dan het eerst een voeding vallen die niet zo lekker loopt of die ze om praktische redenen liever niet meer geven omdat ze even de deur uit willen bijvoorbeeld. Je borsten kunnen na het overslaan van zo’n voeding gestuwd aanvoelen. Wanneer dit niet te ernstig of pijnlijk is, hoef je niets te doen. Stuwing remt namelijk de productie een beetje.
Wanneer je geen stuwing meer hebt, laat je een volgende voeding vallen. Kies een voeding die niet direct volgt op die je al hebt laten vallen. Onderstaand schema kan hierbij als voorbeeld dienen:
Voeding 1 | Voeding 2 | Voeding 3 | Voeding 4 | Voeding 5 | Voeding 6 | Voeding 7 | |
Week 1 | Borst | Borst | Borst | Borst | Borst | Fles | Borst |
Week 2 | Borst | Fles | Borst | Borst | Borst | Fles | Borst |
Week 3 | Borst | Fles | Borst | Fles | Borst | Fles | Borst |
Week 4 | Borst | Fles | Borst | Fles | Borst | Fles | Fles |
Week 5 | Borst | Fles | Fles | Fles | Borst | Fles | Fles |
Week 6 | Borst | Fles | Fles | Fles | Fles | Fles | Fles |
Week 7 | Fles | Fles | Fles | Fles | Fles | Fles | Fles |
Schema afbouwen borstvoeding
Er staat ongeveer vijf dagen tot een week voor het afbouwen van één voeding. Soms kan het sneller, soms heb je meer tijd nodig. Luister naar je lichaam, ga niet sneller dan goed voelt en let op signalen als rode en/of harde plekken, stuwing e.d.
Je kolft alleen nog als je stuwing hebt. Op dat moment kolf je je borst slechts gedeeltelijk leeg, voor het comfort (de spanning eraf) en niet voor de opbrengst. De tijd tussen kolfbeurten zal steeds groter worden en uiteindelijk kun je helemaal stoppen.
Steeds kleinere hoeveelheden kolven (aantal ml). Bij deze methode ga je door met alle voedingen kolven, maar je stopt steeds wat eerder. Wanneer je eerst stopte wanneer je ongeveer 150 ml gekolfd had, stop je nu bij bijvoorbeeld 120 ml, vervolgens 90 ml. enzovoorts. Neem steeds een aantal dagen de tijd en luister goed naar je lichaam: bij ernstige stuwing en rode of harde plekken altijd toch goed leegkolven en rustiger aan doen.
Steeds minder lang kolven (tijd). Wanneer je gewend bent om vijftien minuten dubbelzijdig te kolven haal je daar steeds een paar minuten van af. De eerste dagen bijvoorbeeld twaalf minuten, vervolgens acht, daarna vijf, enzovoort. Ook hierbij geldt weer: neem de tijd en luister goed naar je lichaam.
Je kunt de afgekolfde melk aan je kindje geven en dit aanvullen met kunstmatige zuigelingenvoeding. Om de hoeveelheid te kunnen bepalen, kun je ervan uitgaan dat een baby ongeveer 150 ml voeding per kilo lichaamsgewicht per 24 uur nodig heeft.
Een baby van 3500 gram zou dan ongeveer 525 ml afgekolfde melk en/of kunstvoeding moeten krijgen. Wanneer je kindje nog zeven voedingen op een dag krijgt, zou je dus 75 ml voeding per fles moeten geven. Wanneer je merkt dat je kindje dit lang niet op krijgt of juist veel meer wil drinken is het verstandig om met de verloskundige, je huisarts of het consultatiebureau te overleggen over de goede hoeveelheid voor jouw baby!
Lees hier hoe je kunt kolven met de hand
Afhankelijk van de methode, of combinatie van methoden die je kiest, kan het afbouwen sneller of langzamer gaan. Per af te bouwen voeding staat ongeveer vijf dagen tot een week. Bij de één gaat dit wat sneller dan bij de ander. Belangrijk is wel er bewust de tijd voor te nemen.
Het is heel begrijpelijk dat als je eenmaal hebt besloten te stoppen je ook snel van het borstvoeden af wilt zijn. Bij veel vrouwen die (te) snel willen afbouwen, komt er echter een punt van terugval, zoals pijnlijke stuwing of een beginnende borstontsteking. Dit is niet handig omdat je dan tijdelijk toch een goede doorstroom moet creëren door vaak aan te leggen en/of te kolven totdat de (dreigende) ontsteking weer weg is. Hiermee stimuleer je dan weer de productie. En dat is net niet wat je wilde.
Welke methode je kiest om af te bouwen/te stoppen en hoe snel je dit kunt/wilt doen is een heel persoonlijke keuze. Wanneer je meer advies nodig hebt kun je altijd terecht bij de lactatiekundige van Het Groene Kruis!
Wanneer je weer gaat werken en je kunt of wilt op je werk niet kolven, dan kun je ook een aantal voedingen laten vallen en de voedingen die je thuis bent borstvoeding blijven geven.
Omdat je borsten de eerste maanden veel stimulatie nodig hebben om voldoende melk aan te maken, is het de eerste maanden lastig om dit te doen. De voeding kan dan teveel of zelfs helemaal teruglopen. Na een maand of vier lukt het sommige vrouwen wel.
Wanneer je een aantal voedingen wilt laten vallen, begin je met één voeding te laten vallen. Als dit goed gaat, en je hebt slechts matige stuwing en geen harde plekken of schijven in je borst, kun je een volgende voeding laten vallen. Het is verstandig om afhankelijk van het aantal voedingen dat je wilt vervangen, een paar weken voor je weer gaat werken met het afbouwen te beginnen.